Wednesday, August 26, 2009

ေနာ္ေ၀ မူၾကိဳမွာ ဘာေတြသင္ (၁)


photo; http://www.nord-salten.no/

(၁)

မူၾကိဳေက်ာင္း ဟု ေျပာလုိက္သည္ႏွင့္ အခ်ိဳ.က ကုိယ့္ကေလးေတြကုိ အညစ္အေၾကး သုတ္သင္ မငုိေအာင္ထိန္း၊ မိဖ လာေခၚေတာ့ ျပန္ထည့္ေပးလုိက္ရုံဟု ထင္ျမင္သည့္ သူမ်ားရွိ သလုိ မူၾကိဳေက်ာင္းသည္ မိမိကေလးမ်ားကုိ စာေပေက်ာ္မ်ား အျဖစ္ သင္ၾကားေပးမည့္ တကၠသီလာ တစ္ခု အျဖစ္ ျမင္ၾက ပါသည္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ျမန္မာျပည္တြင္ မူၾကိဳအျပီး က်ဴရွင္ပုိ. ရသည့္ မူၾကိဳ က်ဴရွင္မ်ား ျမန္မာျပည္တြင္ အစီအရီ ရွိေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။ မူၾကိဳက်ဴရွင္ ရွိတယ္ ဟုတ္လား ဟု မယုံမၾကည္ ေမးၾကည့္သည့္ အခါ ဟုတ္မွန္ေၾကာင္းႏွင့္ မူၾကိဳေက်ာင္းက မနက္ (၈) နာရီ တက္တယ္၊ ညေန (၃) နာရီ ဆင္းတယ္။ ညေန (၃) နာရီ ခြဲ ကေန ည (၇) နာရီ အထိ မူၾကိဳ က်ဴ ရွင္ ပုိ.တယ္ ဆုိသျဖင့္ ကုိယ့္နဖူး ကုိယ့္ရိုက္ေလာက္ေအာင္ အံၾသ ခဲ့သည္။ ကေလးေတြကုိ တတ္ ေစျခင္လြန္းလုိ. မိဖေတြက အဲေလာက္ အင္တုိက္အားတုိက္ သင္ၾကားေနတာလား။ ကေလး ေတြ လူၾကားသူၾကားထဲ စာရြတ္၊ ကဗ်ာရြတ္သည့္ အသံေတြ.ရဲ. ေအာက္မွာ ပီတိ တျဖာျဖာ နဲ. ေနျခင္ လုိ.လား။ က်ေနာ္ မစဥ္းစားတတ္။ ေသျခာသည္က ထုိကေလးငယ္ ေလးမ်ား သည္ အရြယ္ႏွင့္ မလုိက္ေအာင္ ပင္ပန္းၾကီး ပင္ပန္းၾက လိမ့္မည္ ဆုိတာပင္။

(၂)

ေနာ္ေ၀ ႏုိင္ငံ၏ မူၾကိဳေက်ာင္း ဥပေဒ၌ မူၾကိဳေက်ာင္းမ်ား၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ ကုိ ဖြင့္ ဆုိရာတြင္ မူၾကိဳ ေက်ာင္းသည္ မူလတန္း အဆင့္ သင္ၾကားမည့္ အရြယ္သုိ. ဦးတည္သည့္ ကေလး မ်ား၏ တုိးတက္ဖြံျဖိဳးမႈ ႏွင့္ ၀ါသနာ သက္၀င္မႈမ်ား ကုိ အေထာက္အပံ ျဖစ္ေစရန္အတြက္္ ကေလး၏ အိမ္ႏွင့္ နီးနီးကပ္ကပ္ နားလည္မႈရွိရွိ စီမံ ေဆာင္ရြက္မည္။ မူၾကိဳေက်ာင္းသည္ ကေလးမ်ားကုိ ခရစ္ယာန္ တန္ဖုိးႏွင့္ အညီ ၾကီးျပင္းမႈကုိ အေထာက္အကူျပဳ သြားမည္ ဟုုျပဌာန္းထားသည္။

က်ေနာ့္သမီး (၂)ႏွစ္ ေက်ာ္ေက်ာ္က ရန္ကုန္က ခရစ္ယာန္ မူၾကိဳ တစ္ခု၌ ေက်ာင္းထားဘူးသည္။ သူ. အေမ ေက်ာင္းၾကိဳျပီး လမ္းေလ်ာက္ အျပန္ ကားလာေနသျဖင့္ သမီးကုိ ကားလာေနတယ္ သတိထား။ ကားတုိက္ရင္ ေသတတ္တယ္ေနာ္ ဟု ေျပာရာ သမီးက အေမ….. ဘာမွ မပူနဲ. ေသျပီး (၃)ရက္ေနရင္ ျပန္ရွင္တယ္ ဟု ဆုိသျဖင့္ မူၾကိဳေက်ာင္းက ခရစ္ေတာ္ အေၾကာင္း ေျပာျပ ထား သည္ကုိ သေဘာေပါက္ ၾကလိုက္သည္။ ဗုဒ ဘာသာ၀င္ က်ေနာ္တုိ. မိသားစု လည္း ဘာသာေရး အယူ၀ါဒမ်ား သိမ္းသြင္းခံရမည္လားဟု အနည္းငယ္ စုိးရိမ္မိသည္။

မူၾကိဳေက်ာင္းမ်ားတြင္ က်င့္သုံးသည့္ အေျခခံ တန္ဖုိး

ေနာ္ေ၀က မူၾကိဳေက်ာင္း မ်ား၏ အေျခခံတန္ဖုိး က ခရစ္ယာန္ ဘာသာ ကုိ အေျခခံသည္။ သုိ.ျဖစ္လ်င့္ အေစာက က်ေနာ္ ေျပာခဲ့သည့္ အတုိင္း မူၾကိဳေက်ာင္းမွာ ခရစ္ယာန္၀ါဒေတြမ်ား သင္ၾကားေန မလားဟု ထင္္ လိမ့္မည္။ ေနာ္ေ၀ ႏုိင္ငံသည္ ေႏြရာသီတြင္ မုိးမခ်ဳပ္၊ သန္ေကာင္ယံ တြင္ ေနထြက္ သည္ ဆုိသည့္ ရွားရွားပါးပါး ႏုိင္ငံတစ္ခု ျဖစ္သကဲ့သုိ. ရွားရွားပါးပါ ခရစ္ယာန္ ႏုိင္ငံလည္း ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံက ခရစ္ယာန္ ႏုိင္င၊ံ ႏုိင္ငံသား အေတာ္မ်ားမ်ားက ဘုရားေက်ာင္းကုိ

မဂၤလာေဆာင္ရွိမွ သာေရာက္သည္။ ခရစ္စမတ္ ေန. ၀န္းက်င္မွာ ဆုိင္ေတြပိတ္သည္။ ခရစ္ယာန္ ႏုိင္ငံ ဆုိေပမည့္ ခရစ္စမတ္ေန. မွာ ျမိဳ.ထဲ လူမရွိသူမရွိ တိတ္ဆိပ္ေနသည္။ ကမၻာေပၚတြင္ ပ်င္းစရာ အေကာင္းဆုံး ခရစ္စမတ္ပြဲ က်င္းပ မည္ဆုိလ်င္ ေနာ္ေ၀ ၌ လာဆင္ႏြဲသင့္သည္။ သုိ.ဆုိလ်င္ မူၾကိဳေက်ာင္းမ်ားတြင္ က်င့္သုံးသည့္ ခရစ္ယာန္ဘာသာကုိ အေျခခံသည့္ အေျခခံ တန္ဘုိး က ဘယ္လုိမ်ားပါ လိမ့္ဟု ေမးစရာျဖစ္သည္။

မူၾကိဳေက်ာင္းမ်ားတြင္ က်င့္သုံးသည့္ အေျခခံတန္ဘုိးမွာ

(၁) သနားၾကင္နာမႈ (သုိ.) ဂရုဏာ

(၂) ခြင့္လြတ္တတ္မႈ

(၃) ရုိးသားမႈ

(၄) တရားမွ်တမႈ

(၅) လူမႈအဖြဲ.အစည္းေပၚ တာ၀န္ရွိမႈ

က်ေနာ္သမီးေလး ေနာ္ေ၀မူၾကိဳေက်ာင္းမွာ တစ္ႏွစ္တက္ရသည္။ သမီး မူၾကိဳေက်ာင္းတက္ သည့္တစ္ႏွစ္လုံး ဘာသာေရးႏွင့္ ဆုိင္သည့္ စကားမ်ား တစ္ခါမွ မၾကားခဲ့။ က်ေနာ္ ေနာ္ေ၀ မူၾကိဳမွာ မူၾကိဳေက်ာင္း လက္ေထာက္အျဖစ္ သုံးႏွစ္ နီးပါး အလုပ္လုပ္သည္။ က်ေနာ္လည္း တစ္ခါမွ ဘာသာေရး စကားမ်ား မၾကားဘူး။ က်င့္သုံးသည့္ အေျခခံတန္ဘုိးက ခရစ္ယာန္ ဘာသာကုိ အေျခခံ ေသာ္လည္း ကုိယ္က်င့္တရားဆုိင္ရာ သေဘာတရား အျမင္မ်ားကုိ သာ သင္ၾကားခဲ့ ရသည္။

အေျခခံ တန္ဘုိးမ်ားကုိ ဘယ္လုိသင္ၾကားသလည္း။

ႏုတ္ဆက္ျဖင္းျဖင့္ ေန.တေန.ကုိ စလုိ.

မူၾကိဳေက်ာင္းမ်ားက မနက္ (၇) နာရီ ၀န္းက်င္ ဖြင့္ျပီး ညေန (၄)နာရီ ပိတ္က်သည္။ မိဖမ်ား. လုပ္ငန္းခြင္ (သုိ.) ေက်ာင္းအခ်ိန္ႏွင့္ ခ်ိန္ဆျပီး ကေလးမ်ားကုိ မူၾကိဳသုိ. ပုိ.သည္။ မနက္ ေက်ာင္းလာ ပုိ.သည္ႏွင့္ တာ၀န္က် လက္ေထာက္ (သုိ.) ဌာနခြဲ တာ၀န္ခံ ဆရာ မွ ကေလးႏွင့္ မိဖ ကုိ မဂၤလာပါ မနက္ခင္းပါ အစခ်ီျပီး ႏုတ္ဆက္ က်သည္။ ထုိသုိ. ႏုတ္ဆက္မႈ ကလည္း ေကာ္လံဖား ႏုတ္ဆက္ျခင္း မဟုတ္။ မိဖတုိ. ကေလးအပ္ျပီး ျပန္ထြက္သြားသည့္ အခါတုိင္းလည္း ေကာင္းေသာေန.ျဖစ္ပါေစ အစရွိသျဖင့္ ႏုတ္ဆက္ၾကသည္။ မဂၤလာသုတ္ကုိ ခုႏွစ္သံခ်ီ ေအာ္ဟစ္ ဆုိျပီး၊ ေနာက္မွ မေအႏွစ္မ ကုိင္တုတ္ေသာ ဖါရိရွယ္ ၀ါဒ လုိမဟုတ္။ ကေလးမ်ားကုိ ယဥ္ေက်း သိမ္ေမြ.ေစသည့္ သင္ၾကားနည္း တစ္မ်ိဳးျဖစ္သည္။ (က်ေနာ္တုိ. ျမိဳ.တြင္ ျမန္မာျပည္ ေက်းလက္ျမိဳ. မ်ား လုိ မ်က္မွန္းတန္း မိပါက ႏုတ္ဆက္သလုိ လူတုိင္း နည္းပါး လူမေရြး၊ အေရာင္ မေရြး ႏုတ္ဆက္ၾကသည္။ )

ကေလးေတြကုိ အမွန္အတုိင္းေျပာ၊ ဘယ္ေတာ့မွ မလိမ္ႏွင့္

ကေလး အပ္ျပီး မိဖမ်ား ေက်ာင္းက ထြက္သည့္ အခါတုိင္း သားေရ သြားေတာ့မယ္၊ ညေန အေဖ လာၾကိဳမယ္ေနာ္ စသည္ျဖင့္ ႏုတ္ဆက္ျပီး မွ သြားသည္။ မည္သည့္ မိဖမွ အေဖ မုန္.မုန္. သြား၀ယ္အုံးမယ္။ ျပီးရင္လာေခၚမယ္၊ ဆုိျပီး ကေလးကုိ လိမ္ျပီး ထားခဲ့သည္. မိဖ မရွိ။ မူၾကိဳေက်ာင္းမ်ား တြင္ ကေလးကုိ မလိမ္ပါႏွင့္ ဆုိသည္. မူကုိ တင္းတင္းၾကပ္ၾကပ္ က်င့္သုံးသည္။ ဘယ္အေၾကာင္းႏွင့္မွ ကုိယ္ခေလး ကုိယ္မညာမိေအာင္ က်ိဳးစား ဖုိ.လုိသည္။ လူတေယာက္ အေနျဖင့္ ကုိယ့္မိဖ ေတာင္ ကုိယ္မယုံရလ်င္ အရာရာ အားလုံးကုိ သံသယ ျဖစ္စရာ ျဖစ္ေန လိမ့္မည္။ ဒီက လူအေတာ္မ်ားမ်ားက ႏူးႏူးညံညံ ျပဳမႈ တတ္ေသာ္လည္း လုိအပ္ပါက ခပ္မာမာ ဘူးခံတတ္ၾကသည္။ ဆုိလုိသည္မွာ ကေလးမ်ားႏွင့္ မသင့္ေတာ ေသာ အ၀တ္၊ အစား၊ အေျခအေန တုိ.ကုိ ကေလးတုိ. ေတာင္းဆုိလာပါက ေနာက္မွ၀တ္၊ အိမ္ျပန္ေရာက္မွစား ဆုိျပီး လိမ္ျပီးေခၚ၊ ညာျပီးေၾကြးသည့္ အလုပ္မ်ား လုပ္၀ မလုပ္။ မရဘူး။ အလုပ္ရဘူး၊ ဆုိျပီး ခပ္မာမာ ဆက္ဆံသည္။ အက်ိဳးအေၾကာင္းေျပာရက္ႏွင့္ လုိျခင္တာမရလုိ. ကေလး ေသေလာက္ေအာင္ငုိ၊ မိဖ တုိကေတာ့ ဘူးဆုိ ဖရုံမသီး။


ေက်းဇူးျပဳျပီး၊ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

အစာစားခ်ိန္တုိင္း ကေလးက ေပါင္မုန္. ကုန္သြားလုိ. ေနာက္တစ္ခ်ပ္ လုိျခင္သည့္ အခါတုိင္း ေက်းဇူးျပဳျပီး ေပါင္မုန္ ေနာက္တခ်ပ္ရ ႏုိင္မလား၊ ဆုိျပီး ေမးတတ္ေအာင္ သင္ၾကားေပးသည္။ ပစၥည္းတစ္ခု ရသည့္ အခါတုိင္း ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ ဟု ေျပာတတ္ေအာင္ လည္း သင္ၾကား ေပးသည္။

ကုိယ့္တာ၀န္ကုိယ္ယူ။

အစာစားျပီး သည့္ အခါတုိင္း မိမိ အသုံးျပဳေသာ ပန္းကန္၊ ခရင္း၊ ဓါး၊ ေရခြက္တုိ.ကုိ မိမိဖါသာ သိမ္း ေအာင္ ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးသည္။ ျမိဳေတာ္၀န္ သည္ပင္လ်င္ မိမိေကာ္ဖီခြက္ မိမိေဆး၊ မိမိ စားျပီးသားပန္းကန္ ေရက်င္း၊ စက္ထဲထည့္သည္။ မက္ေဒၚနယ္ လုိ ဆုိင္မ်ိဳး ႏွင့္ ကန္တင္း တုိင္းလုိလုိ ကုိယ့္စားပြဲ ကုိယ္ရွင္း၊ ကုိယ္အသုံးျပဳျပီးသည့္ ပန္ကန္ခြက္ေယာက္ မ်ား ကုိေဆးမည့္ ေနရာ ပု.ိရသည္။ မုိးရြာလ်င္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ က အစ အစုိးရအဖြဲ၀င္ တုိင္း ကုိယ့္ထီးကုိယ္ ေဆာင္း ရသည္။ ပုိက္ဆံႏွင့္ အာဏာရွိလုိ. လူတြင္က်ယ္လုပ္လုိသူမ်ား အတြက္ ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံသည္ အေတာ္ကုိ မသင့္ေတာ္သည့္ အရပ္ျဖစ္သည္။

(ဆက္လက္ တင္ျပပါမည္။)

အကုိးအကား

(၁) Kingergarten Act

() မူၾကိဳလက္စြဲ

() Oppdragelse til hva? - Trond Kristoffersen

() Early Childhood education and Care Policy (Ministry of Education And Research)

Saturday, August 22, 2009

သမီးသိသင့္တဲ့ အခ်ိဳရည္ေတြရဲ. ခါးသက္မႈ



သမီးေရ
ပူအုိက္တဲ့ ရာသီေရာက္ရင္ ၾကီးၾကီးငယ္ငယ္ လူသူမေရြး ႏွစ္ႏွစ္ျခိဳက္ျခိဳက္ ေသာက္သုံးၾကတဲ့ အခ်ိဳရည္ ေတြ အေၾကာင္းနည္းနည္း ေျပာျပျခင္တယ္ေနာ္။
ဖန္တာ၊ ကုိလာ၊ စပရုိက္ လုိ ကာဗြန္နစ္ အခ်ိဳရည္ေတြက တကယ္ဆုိရင္ လူေတြရဲ. က်န္းမာေရး အတြက္ တ ကယ့္ကုိ မသင့္လုိ.ပါ သမီးရယ္။ ဒါဆုိရင္ သမီးေလးက ေဖေဖကလည္း တပါတ္မွ တစ္ခါေလာက္ ေသာက္ခြင့္ရတဲ့ အခ်ိဳရည္ ကုိ တားျမစ္ျခင္ေနျပီလား လုိ. ႏုတ္ခမ္းေလး ဆူျပီး ေမးေတာ့ မယ္မဟုတ္လား။
သမီးရယ္…… မိဘဆုိတာ ကုိယ့္ကေလး ေတြ ေပ်ာ္တာပဲျမင္ျခင္တာေပါ့။ ဒီအခ်ိဳရည္ေတြက ကေလးမေျပာနဲ. လူၾကီးေတြ အတြက္ေတာင္ မသင့္ေတာ္ တာမုိ. ခ်ိန္ဆျပီး ခြင့္ျပဳရတာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေနာ္ေ၀ က မိဖေတြက ကေလးငယ္ေတြရဲ. ေတာင့္တမႈကုိလည္း ခ်ဳပ္တည္း တယ္လုိ. မျဖစ္ေအာင္ ေဘး လည္းမသင့္ေအာင္လုိ. စေန ေန. တရက္ က ုုိိ ခ်ိဳခ်ည္နဲ. အခ်ိဳရည္ ေသာက္သုံးရတဲ့ ေန. လုိ.သတ္သတ္ မွတ္မွတ္ ခြင့္ျပဳထားတာေပါ့။

သမီးေရ
သဘာ၀ တရားၾကီးက လူေတြရဲ. သြားအေပၚလြာမွာ Enamel လုိ.ေခၚတဲ့ ေၾကြလြာ နဲ. သြားေတြ ပုိးမစားရေလေအာင္ အကာကြယ္ေပးတပ္ဆင္ ထား ၾကေလရဲ.။ ဒီ ေၾကြလြာေတြ ပ်က္သုံးသြားရင္ သမီးရဲ. သြားေတြမွာ ေရေသာက္တာေတာင္ က်ဥ္္ တတ္တဲ့ အခံရ ခက္တဲ့ ေ၀ဒနာ ျဖစ္လိမ့္မယ္။ အဲဒီ ေၾကြလြာ ေတြ ပ်က္ဆီးရတဲ့ အေၾကာင္းတစ္ခုထဲမွာ အခ်ိဳရည္ ေသာက္သုံးမႈ တစ္ခု လည္းပါ တာေပါ့။ ဒီအခ်ိဳရည္ေတြ ထဲမွ အက္ဆစ္ဓါတ္ ပမာဏ ကုိ ျပတဲ့ Ph ဆုိတဲ အမွတ္ အသား ပါတယ္။ တကယ္ဆုိေတာ့ Ph ပမာဏ နည္းေလေလ၊ အက္ဆစ္ဓါတ္မ်ား ေလေလပဲေပါ့။ ဘက္ထရီထဲ ထည့္တဲ့ အက္ဆစ္ ဟာ အ၀တ္ အစားနဲ. ထိရင္ ေပါက္ျပဲတတ္ တာကုိ သမီး သိမွာေပါ့။ ဘက္ထရီ ထဲက အက္ဆစ္ ဟာ Ph အဆင့္ တစ္ပါ။ အခ်ိဳရည္ ေတြ Ph ပါ၀င္မႈ ႏူံး ကုိ ၾကည္တဲ့ အခါ ၂.၅ နဲ. ၃ အဆင့္ေလာက္ ပါ၀င္တာမုိ. ဘက္ထရီထဲက အက္ဆစ္ထက္ နည္းနည္းပဲ ေပ်ာ့တယ္။ သမီးရဲ. သြားေၾကြလြာ ကုိ ဖ်က္ဆီး နုိင္တဲ့ အက္ဆစ္ပမာဏ ဟာ ၅.၅ ျဖစ္တာမုိ. အခ်ိဳရည္ေတြပါတဲ့ အက္ဆစ္က သမီးသြားေတြကုိ ဒုကၡ ေပးမွာေပါ့။ လွတပတ သမီးေလးတေယာက္ သြားပုိးစားလုိ. မလွမပ ျဖစ္သြားမွာကုိ ေဖေဖ မၾကည့္ျခင္ဘူး သမီး။

သမီးေရ
အခ်ိဳရည္ထဲမွာ ပါတဲ့ ေဖါ့စဖုိရစ္ အက္ဆစ္ (phosphoric acid) နဲ. ကာဘြန္ ဒိုင္ေအာက္ဆုိဒ္ (carbon dioxide) ဓါတ္ေတြက အစာအိမ္ထဲ ေရာက္ရင္ အစာေျခမႈ ကုိ ဟန္.တား လုိ. အစာမေၾက၊ ရင္ျပည့္ တာတုိ. ျဖစ္တတ္တယ္ သမီးေရ။ ေနာက္ ေဖါ့စဖုိရစ္ အက္ဆစ္ က အရုိးေတြ ထဲက ထုံးဓါတ္ တုိ. ကယ္လီဆီယမ္ ဓါတ္ တုိ.ကုိ ေဖ်ာ္ထုတ္ လုိက္တဲ့ အတြက္ ၾကာရင္ အရိုးေပ်ာ့ေရာဂါ (osteoporosis)ေရာဂါ ျဖစ္လိမ့္မယ္ေနာ္။ သမီး အရုိးေတြ ေပ်ာ့ေခြေနရင္ သမီး ဘယ္လုိ ေရကူးႏုိင္ မွာလည္း၊ ဘယ္လုိ. လမ္းေလ်ာက္ႏုိင္မွာလည္း။ ေနာက္ဆုံး ေဖ်ာ္ထုတ္လုိက္တဲ့ ကယ္လီဆီ ယမ္ ေတြက သမီးရဲ. ေက်ာက္ကပ္ထဲ စုျပီး၊ ေက်ာက္ကပ္မွာ ေက်ာက္တည္ ရင္…… ဘယ္ေလာက္ နာက်င္ေနမွာ လည္းဆုိတာ သမီး ခန္.မွန္းၾကည့္ေပါ့။ ေနာက္ အခ်ိဳရည္မ်ားမ်ား ေသာက္ရင္ အ၀ လြန္မႈ(obesity) ျဖစ္တတ္လုိ. ေမာ္ဒယ္ ပိန္ပိန္ေလး ျဖစ္ျခင္တဲ့ သမီးေလး ဘုတ္ပြ မေလး ျဖစ္သြားရင္.....

သမီးေရ
ေဖေဖတုိ. ငယ္ငယ္ တုံးက ေနမေကာင္းတဲ့ လူကုိ ၾကည့္ျပီး အားက် တတ္တာ တစ္ခု ရွိတယ္။ ဘာလည္းဆုိေတာ့ ေနမေကာင္းတဲ့ ကေလးကုိ သမီး ဖြားဖြားက ဘိလပ္ရည္ (ကရင္ ဆုိဒါ) ၀ယ္ တုိက္္တာကုိ။ ဒါက ျမန္မာျပည္က အခ်ိဳရည္ တစ္ခုရဲ. နံမည္ပါပဲ။ ေနမေကာင္းတဲ့ ကေလးက ဘာအစာကုိမွ မစားျခင္ပဲ ကာဗြန္နစ္ အခ်ိဳရည္ ေသာက္တဲ့ အခါ အဲဒီ အခ်ိဳရည္ထဲမွာ ပါတဲ့ ကဖင္း (caffeine) ဓါတ္ ဟာ ဆီးမ်ားမ်ား သြားေစတာမုိ. ခႏၵာကုိယ္ အတြင္း အရည္ဓါတ္ ေျခာက္ခန္းမႈ (Dehydration) ျဖစ္တတ္တယ္။ အခ်ိဳရည္ထဲမွာ ကဖင္း ဟာ ၃၀ ကေန ၄၀ မီလီ ဂရမ္ ပါတတ္ တယ္။ လူၾကီး တေယာက္ အတြက္ ဘာမွ မဟုတ္ေပမဲ့ သမီးတုိ.လုိ ကေလးေတြ အတြက္ေတာ့ အႏၱရယ္ ၾကီးတာေပါ့။

သမီးေရ
မသင့္ေတာ္မွန္း ေဖေဖ သိရက္နဲဲ. ဘာျဖစ္လုိ.သမီးကုိ အတင္းအၾကပ္ မတားဆီး ရတာလည္းလုိ. မေမး ျခင္ဘူးလား။ ၾကီးတဲ. လူက ငယ္တဲ.လူကုိ အက်ိဳးအေၾကာင္း မျပပဲနဲ. အတင္း အၾကပ္ တားျမစ္ တယ္ဆုိရင္ ေၾကာက္ေနတုံး၊ ခ်စ္ေနတုံး ေတာ့ နားေထာင္ မွာေပါ့္။ ဒါေပမဲ့ ကုိယ္ကုိယ္ တုိင္က ဘာေၾကာင္. ေကာင္းတယ္၊ ဘာေၾကာင့္ မေကာင္းရတယ္ ဆုိတဲ့ ပညာဥာဏ္ သေဘာ တရားသိမွွ သာ သမီးကုိယ္တုိင္ ေရွာင္လြဲ တတ္ မွာ မဟုတ္ဘူး လား သမီးရယ္။

ခ်စ္မ၀ ရဲ. ေဖေဖ

အကုိးအကား
• Soft drinks and children by Dr. Parang Mehta.
• Caffeinated drinks. (B.B.C health)
• သတိထား သင့္သည့္ အခ်ိဳရည္ (ေဒါက္တာ ဥာဏ္)